Master of Puppets: op jacht met Pilker King Freek Janssen op meerval!

Drie vislokmiddelen met dreggen worden op een geperforeerde metalen achtergrond getoond. Het bovenste lokmiddel is groen, het middelste lokmiddel is grijs en rood en het onderste lokmiddel is groen en geel, wat de finesse van het pilkerken van de beroemde ontwerpen van Freek Janssen weerspiegelt. — Ik heb werkelijk geen idee hoe ik deze aasjes moet presenteren, maar geen nood: vandaag legt de absolute expert me alles uit. Want we gaan op jacht met de enige echte pilkerking: Freek Janssen!

Al jaren geleden, toen ik nog in het roofvisteam van van Pelt zat, trok ik eens een specifieke meervalpilker uit het rek: de Black Cat Baby Carp. Ik had op de Waal bij Tiel een leuke stek met meervalletjes gevonden, en ik wilde het ding eens uitproberen. Het was nog in de tijd vóór live sonar, dus een eenvoudige 2D sonar was alles wat ik had. Eenmaal op de stek liet ik het ding naar halfwater zakken, en begon met lange halen leven in het kunstaas te brengen. Meteen zie ik op het scherm dikke strepen van de bodem af komen, en ik maak me klaar voor een stevige beuk. Maar dat gebeurt niet. De vissen zakken weer af, en ik snap er niks van.. Jaren later kom ik tijdens mijn gidsdagen echter meerdere malen Freek Janssen in zijn bellyboat tegen, en die vangt letterlijk naast ons enorme vissen aan het ding! Wanneer dat gebeurt stuur ik de boot altijd even naar hem toe, zodat de gasten getuige van de heftige drils kunnen zijn. Maar het blijft maar knagen: hoe kan het dat Freek wél vis vangt aan deze aasjes, terwijl menig meervalvisser (waaronder echt héle goede!) het niet lukt? Ik besluit de telefoon te pakken, en aan Freek te vragen of hij deze aparte techniek op dit platform wil uitleggen. En vandaag is het dan zo ver: we gaan het samen aan den lijve ondervinden: vissen op meerval met de pilker!

Tekst: Johan Struwe, foto’s: Johan Struwe en Freek Janssen.

NIEUWE DINGEN LEREN!

Net als elke voorgaande reportagedag ben ik alweer ruim voor de idioot vroeg gezette wekker klaarwakker. Want de gezonde spanning; die giert door mijn lijf! Ik kus mijn vrouw gedag (waarvan ze volgens mij weinig bewust meekrijgt) en glij zo stilletjes als mogelijk de trap af, op weg naar het koffieapparaat, mijn grootste vriend op dit tijdstip.. Alle voorbereidingen heb ik gisteren al gedaan: wat extra materialen en een wiel voor de bellyboat gescoord bij Hengelsport Zaltbommel, de twee grote lithium-accu’s opgeladen en in de bus gezet en alle materialen dubbel gecheckt. Ik kan deze ochtend zó wegrijden, en dat is nodig ook, want Freek verwacht me om vijf uur in de ochtend op locatie: de welbekende Moerdijkbruggen. Een absolute hoerenstek voor meerval, maar de écht grote vissen daar worden niet zomaar gevangen, want die kennen het klappen van de zweep inmiddels! Tijdens deze herfstachtige week is er vanochtend een dipje in de wind tot een uur of elf, en ook het getij is dan perfect. Daarvan moeten we dus maximaal profiteren! Ik volg Freek en zijn tweelingbroer Bjorn, alias de Catfish Twins inmiddels al heel wat jaartjes, en ik verbaas me over hun bizarre vangsten. Maar eigenlijk is dat geen wonder: ik denk dat deze twee mannen de meest technisch begaafde meervalvissers binnen de scene zijn, en daarvoor worden ze binnen diezelfde scene ook zeer gerespecteerd. Of ze nou vissen met de pieren, de shad of zoals vandaag met de pilker: deze mannen verbazen vriend en vijand met hun enorme gevangen meervallen! Ik ben dan ook vereerd dat ik voor Viswereld vandaag met Freek op pad mag, en elke porie in mijn geest en lichaam staat wagenwijd open om te leren. En om jou als lezer een waardevol artikel te mogen aanbieden!

Een spoel rode vislijn met het label "RED LINE BIG CAT HUNTER 8X Heavy Vertical", ontworpen voor het vangen van mega-meerval, met een lijndiameter van 0,45 mm, een lengte van 150 m en een sterkte van 42 kg. — Sterke lijn..

Close-up van een retailverpakking van vijf ronde gebogen dreg-vishaken met het label #2/0, geschikt voor meerval, hangend aan een displayrek. Deze Mega-Meerval-haken zijn de keuze van vissers zoals Pilkerking Freek Janssen. — Sterke lijn..

Even langs Hengelsport Zaltbommel!

DOOR DE GITZWARTE NACHT

Terwijl ik mijn bus door de gitzwarte nacht stuur op de A15 verdwijnt de slaperigheid langzaam uit mijn systeem, en besef ik wat een voorrecht het is om dit platform te mogen runnen! Want dagen als dit zijn echt de krenten in de pap! Mogen meekijken met de besten in hun discipline is niet alleen extreem gaaf, maar zelf groei ik er ook van als (meerval-) visser zijnde. Ik heb mezelf het doel gesteld om zo snel als mogelijk een vis van boven de twee meter te vangen vanuit de bellyboat, en dit soort ervaringen gaan daar zeker aan bijdragen. De stevige beats van de DJ-set van Joel Correy, afgespeeld via de bluetooth-radio in mijn bus pompen me alleen nog maar extra op. Dit wordt een bijzondere dag! Precies op tijd arriveer ik bij de opstapplek, en ik zie in het donker al het hoofdlampje van Freek schijnen terwijl hij zijn bellyboat de dijk opduwt. Zelf ben ik momenteel zo verkouden als een hond, dus met een neus vol snot doe ik hetzelfde. Rochelend en hoestend bereik ik de ’top’, en dan moet ik nog een keer terug voor de twee zware accu’s. Wie zegt dat vissen geen sport is? Eenmaal op het water is alle zwaarte echter verdwenen, en stilletjes glijden we de nacht in, op weg naar weer een gaaf avontuur!

Een persoon met een zwarte pet en jas houdt 's nachts een grote meerval vast in ondiep water. — Dit kaliber zwemt er rond, maar je hebt ze niet zomaar gevangen!

EERST MET DE SHAD

Omdat het nog te donker is om me te laten zien hoe je de pilker precies presenteert, besluiten we te starten met de shad. We treffen veel en ook grote vis op half water, dus die keus is ook niet onlogisch. Inmiddels weet ik wel hoe ik een meerval met de shad moet aanvissen (van achter naar voren, bij de kop zakken), maar toch schrikken er weer een paar vissen af. Een fors exemplaar komt een kijkje bij de shad nemen, maar hapt tot mijn afgrijzen niet toe, en zwemt rustig weg. Balen! Hoger in de waterkolom zie ik een kleiner signaal in beeld komen zwemmen, en ik vermoed dat het een kleine meerval is. Ik vis het signaal aan, krijg een ram op de hengel en sla deze krom op een stevig gewicht. Maar de dril is niet des meervals: ik mis de kenmerkende klappen van de staart. En even later blijkt waarom: een snoekbaars van de absolute buitencategorie heeft de shad gepakt! Wat een zieke bak! Ik heb helaas geen meetlint bij me, maar deze staat toch wel minimaal in mijn top vijf! Snel op de foto, en weer gauw op zoek naar onze doelsoort van vandaag! We zijn inmiddels een uurtje bezig, en heel lichtjes begint het te schemeren. Dat lijkt ook de meervallen te triggeren om actiever te worden, en vis na vis proberen we zonder resultaat over de streep te trekken. Het is toch niet zo’n dag? Vandaag waait de wind voor het eerst weer uit het noordoosten, en dan weet je vaak hoe laat het is.. Toch geven we de moed niet zomaar op!

Een persoon houdt een grote vis vast op een boot tijdens de schemering. Op de achtergrond is een brug zichtbaar. — Wat een tank! Beslist over de negentig deze!

TIJD VOOR DE PILKER!

Na onze vruchteloze poging om meerval aan de shad te vangen is het tijd om de pilker erbij te pakken. Het is inmiddels licht, dus Freek kan het me nu goed laten zien. Er zijn eigenlijk twee manieren om pilkers, in dit geval de Nemo Bighead van 140 gram te vissen: bij de bodem en op half water. Het vissen bij de bodem is eigenlijk gewoon het verticalen wat we kennen van het snoekbaarsvissen, maar dan met zwaarder materiaal. Laat de pilker naar de bodem zakken, en vis hem met rustige halen omhoog, waarna je weer de bodem aantikt. Het vissen op half water is een delicater spelletje, zo blijkt. Hierbij vis je de vis eigenlijk net zo aan als met de shad, maar wanneer je bij de kop van de vis bent, haal je de pilker zachtjes op en neer. Lokt dat geen aanbeet uit? Dan laat je de pilker tot onder de kop van de vis zakken, en trek je hem met een haal omhoog om een bijtreflex uit te lokken. Makkelijker gezegd dan gedaan, maar het is Freek toch al vaak zat gelukt op deze manier!

Een goed verlichte kajak op een donker meer, vlakbij een fel verlichte brug in de nacht. — De magie van de nacht!

KIEZELHARDE AANBEET!

Aangezien ik geen vissen op half water zie op mijn plek, maar wel signalen bij de bodem besluit ik om eerst bij de bodem te gaan vissen. Al rondkeutelend op de elektromotor haal ik de pilker op en neer tegen de bodem, maar er volgt geen enkele reactie. En net op het moment dat ik me afvraag of dit wel werkt: BAAAAM!!! Veruit de hardste aanbeet die ik ooit heb meegemaakt! Ik vloog zowat de stoel uit! Helaas is de vis niet blijven plakken, en dat is jammer; dit soort beuken zijn meestal geen kleintjes! Maar ik ben gelijk wakker, én overtuigd van de pilker! Dat geeft vertrouwen! Helaas blijft het bij mij bij die ene loeier van een aanbeet, maar Freek doet even voor hoe het wel moet: Een kleine meerval laat zich foppen, en brengt ons ook qua meerval van de hatelijke nul af! Ook deze vis kwam van de bodem af, wat dus maar laat zien dat dit een hele lonende techniek kan zijn wanneer je geen vissen op half water tegenkomt.

Een persoon in een kleine opblaasbare boot vangt een vis met behulp van een hengel in een rivier vlak bij een grote brug.

Een persoon op een boot, gekleed in camouflagekleding en een zwarte pet, houdt een grote vis omhoog die hij met een groen lokaas heeft gevangen. De achtergrond toont een watermassa en een brug.

Van de hatelijke nul af, nu ook qua meerval!

HALF WATER

Aangezien er steeds meer vissen op half water komen zwemmen, proberen we die ook aan te vissen met de pilker. En da’s nog best lastig, want zelfs de zwaarste maat Nemo is eigenlijk nog nét even te licht onder deze omstandigheden. Ik begrijp van Freek dat er binnenkort ook een 180 grams versie op de markt komt, en die zal ik dan meteen gaan halen! Nu waait de pilker toch nog vaak uit beeld, of komt net niet goed terecht waar je hem wilt hebben. Overigens is Freek daar een stukje handiger in, want hij weet weer een meervalletje te verleiden, ditmaal op half water. Dit doet hij overigens met gebruikmaking van het kwakhout. Da’s een grappige combinatie, die dus goed blijkt te werken! In de tussentijd zoek ik het weer bij de bodem, want de vissen op half water negeren, of schrikken van mijn op half water aangeboden pilker. Maar het is fysiek best een pittige visserij met dat zware materiaal. Tijdens onze verbouwing heb ik een tenniselleboog opgelopen, en die begint door al dat gehaal met zwaar materiaal weer een beetje op te spelen. Ik schakel dus weer over naar de shad. Voor me zie ik een behoorlijk kalf van een vis liggen, dus snel stuur ik er heen, en weet de shad echt volgens het boekje te presenteren. Wanneer ik de shad bij de kop van de vis laat zakken krijg ik uit het niets een enorme beuk! Maar ook nu weer sla ik een gat in de lucht.. Ik vermoed dat de vis eerder een kopstoot heeft gegeven dan daadwerkelijk heeft aangebeten, want daar hebben ze nogal eens een handje van..

Een persoon in camouflagekleding zit op een opblaasbare boot te vissen in een watermassa bij een lange brug. Een grote vis is zichtbaar bij het wateroppervlak.

Een visser haalt een vis binnen. De vis heeft een groen lokaas in zijn bek en bevindt zich gedeeltelijk uit het water.

Nummer twee voor Freek!

EEN MOOI ALTERNATIEF

Inmiddels is de noordoostenwind flink aangetrokken, en zitten we als op een soort hobbelpaarden in de bellyboat door de golfslag. Hierdoor kunnen we ook ons kunstaas niet meer secuur presenteren, dus de vangsten stokken. Ze zijn hier immers niet op hun achterhoofd gevallen met die hoge hengeldruk! We besluiten terug te gaan en er een eind aan te breien. Na wederom als een soort hedendaagse Sisiphus de bellyboat over de dijk te hebben gesleept (en de accu’s er weer achteraan) nemen we afscheid, en spreken we af het snel over te doen. In de auto vat ik voor mezelf samen wat ik nou allemaal heb geleerd vandaag. Nou, allereerst dat de pilker beslist een effectief wapen kan zijn! Ik heb Freek er al meerdere dikke vissen op zien vangen, en ook zelf heb ik mijn eerste, kiezelharde aanbeet mogen ervaren. Jammer dat juist die niet bleef hangen! Ik denk dat juist die pilker een dag echt kan omdraaien van een blank naar een topdag. We hebben als meervalvissers immers allemaal wel eens van die dagen dat je op de stek werkelijk niks ziet zwemmen, terwijl je wéét dat ze er zitten. De vis zit dan plat tegen de bodem, en op deze manier kun je ze toch nog uit de tent lokken. Daarnaast is het dus ook pelagisch een serieuze optie mits goed geoefend, zeker als er straks een 180 grams versie beschikbaar is (200 mag ook hoor!). Kortom: ik voeg deze optie ook voor mezelf definitief toe aan het portfolio, want hoe meer troeven achter de hand, hoe meer vangsten. Dat laten die Catfish Twins immers al jarenlang zien!