Roofvis: waar zijn ze opeens? De wintervisserij is in verandering.
jarenlang was de winter dé tijd voor mooie vangsten, maar de afgelopen twee jaar is er de klad in gekomen. Visgids Johan Struwe probeert een verklaring te vinden.
Toen ik alweer tien jaar geleden startte als visgids in de Biesbosch waren de wintermaanden een periode waar ik reikhalzend naar uitkeek. De drukke pleziervaart was verdwenen, en de rust was weergekeerd in het adembenemend mooie gebied. Overzwemmende reeën, bevers en allerlei roofvogels durfden zichzelf weer te laten zien, en ook de visserij was redelijk voorspelbaar: had je eenmaal de hotspots met aasvis gevonden, dan bleef succes niet lang uit. Heel wat winterse dagen gaan als legendarisch de boeken in in die periode, met moddervette snoekbaarzen en dito snoeken. Baarzen als ballonnen maakten het feest vaak af, en wat waren die welkom! Natuurlijk zat er altijd wel een taaie dag tussen, maar ook dan was er met stevig doorzetten wel een succesje te boeken. Maar de laatste twee jaar lijkt er echter een flinke verandering te zijn ingezet, en niet ten goede! Er worden nog steeds wel vissen gevangen, maar de neergaande trend is duidelijk ingezet, en zet ook door. In dit opiniestuk zet ik de mogelijke redenen op een rij, en kijk daarbij allereerst naar mezelf.
Tekst en foto’s: Johan Struwe
De schuld geven aan externe factoren is niet iets dat ik graag doe, dus ik kijk allereerst naar de invloed die ik zelf heb. Wat daarbij als eerste opkomt is het feit dat ik eigenlijk amper nog zelf vlieguren maak op ‘gewone’ roofvis. Na zeven jaar vruchteloos aankloten heb ik eindelijk het meervalvissen goed onder de knie gekregen het afgelopen jaar, en met de komst van mijn bellyboat is er helemaal een wereld opengegaan! Wat is dat een gamechanger geweest! De vangst van mijn eerste tweemeterplus vissen hebben me compleet verslaafd gemaakt aan deze bizarre visserij, waardoor soorten als snoek en snoekbaars een beetje zijn ondergesneeuwd qua aandacht. Ik spendeer een dag met goed visweer nu veel liever op een stille rivierplas in de bellyboat dan op mijn boot in de Biesbosch, en dat laat zich qua vangsten van meerval ook wel zien: zelfs als ik er maar een uurtje opga weet ik altijd wel minimaal één exemplaar te vangen. Wie had dat al die vorige jaren kunnen denken? De consequentie daarvan is wel dat ik minder feeling heb gekregen met de gewone soorten de afgelopen tijd. Immers, wat je aandacht geeft groeit. Dat is wat ik mezelf aanreken wat dat betreft, maar toch zijn er in mijn ogen meerdere factoren te bedenken die op dit moment spelen. Ik noem ze hieronder in volgorde van belangrijkheid volgens mij.
HENGELDRUK
Toen ik tien jaar geleden mijn intrede in het gebied deed, was het nog een oase van rust. Ik kwam Henk en Mirjam Michielsen eigenlijk altijd wel tegen, net als Maurice Leltz en John Uilenberg, die daar toen al met de bellyboat aan het pionieren was. En dat was het wel zo’n beetje. De grote massa was daarvoor al weggetrokken naar andere visgronden, omdat er ook toen al sprake was van verslechterde vangsten in het gebied. Met de opening van trailerhelling de Banaan kwam een complete exodus die kant op op gang, en de rust was teruggekeerd. Dat had ook meteen zijn invloed op de vangsten! Met weemoed denk ik terug aan de vele topdagen die we in die periode hebben mogen beleven! Kastelen van snoekbaarzen, boomstammen van snoeken en bakstenen van baarzen kwamen voor eventjes aan boord! Maar die rust duurde helaas niet lang, en daar ben ik zelf ook deels verantwoordelijk voor geweest. Ik moest die vangsten immers op social media plaatsen om klandizie te krijgen, en dat deed ik dus ook. Fast forward naar het heden, en je kunt weer als vanouds over de visboten naar de overkant lopen in het gebied. En dat niet alleen in het weekend: ook op doordeweekse dagen vliegen de boten je om de oren. Het lijkt wel of er niemand meer op normale werkdagen aan de slag is.. Logisch dat de vis zich moeilijker laat vangen. Een goede stek wordt immers wel minimaal een keer of tien per dag bevist!
VERANDERENDE WINTERS
Niet alleen de drukte van tegenwoordig speelt in mijn ogen een rol, ook de sterk veranderde wintermaanden zullen ongetwijfeld een effect hebben. In mijn begintijd had je nog wel eens een mooie, stabiele week, of twee met rustig winterweer. Weinig wind, een lekker zonnetje en weinig neerslag. Het waren vaak de meest productieve weken. Tegenwoordig lijken we elke week wel alle seizoenen in één week mee te maken. Ik kan me de laatste volle week met echt stabiel winterweer eerlijk gezegd niet meer heugen. En ik ga er eigenlijk wel vanuit dat ook dat invloed op de bijtlust heeft. Vissen houden nu eenmaal van stabiel weer. Daarnaast zijn er de laatste twee jaar ook duidelijk meer hoogwaterpieken in het gebied. Vorige winter hadden we er negen, en dit seizoen zitten we inmiddels alweer in de derde. En waar hoogwater op de rivieren vaak voor goede vangsten kan zorgen (ondiep), werkt dat in de Biesbosch echt anders. Zelfs de snoekbaars wil daar graag enigszins helder water hebben. Nu zijn die plekken ook wel te vinden in afgesloten armen, maar dat weet natuurlijk iedereen, waarmee de factor drukte op de stek nog eens extra van toepassing is..
VERANDEREND GEDRAG
Ook het gedrag van de vis is duidelijk aan het veranderen, en daarmee bedoel ik zowel het gedrag van de aasvis als van de roofvis. Waar ik eerdere jaren de wintermigratie van de aasvis volledig in kaart had, is dat de afgelopen twee jaar anders. Sowieso is die migratie veel later op gang gekomen dan eerdere jaren, en naar de reden daarvoor is het voor mij nog steeds gissen. En heb je eenmaal een school aasvis gevonden, dan ligt er lang niet altijd roofvis bij in de buurt. Het lijkt wel of de roofvis de aasvis niet weet te vinden momenteel. Ze hebben dan ook geen sonarsysteem natuurlijk.. Dit geldt overigens momenteel niet alleen voor de Biesbosch: tijdens mijn jacht op meerval op de rivierplassen kom ik in tegenstelling tot eerdere jaren bijzonder weinig snoekbaarzen en snoeken op half water bij de laag aasvis tegen. Dat is echt wel nieuw voor me, want dat was eerdere jaren wel anders. Ook lijkt de roofvis zich op andere plekken op te houden dan de hotspots van de laatste jaren. Stekken waar we ons eerdere jaren met gemak in de dubbele cijfers harkten zijn nu leeg, en andere stekken geven ineens wél vis, zij het niet veel. Ook lijkt er sprake te zijn van dressuur op zowel kunstaas als de pings van de sonar. Ik laat mijn Livescope tegenwoordig vaker uit dan dat ik hem nog aanzet. Tijdens een gidsdag met vaste gast Marco zagen we tientallen rovers op het scherm naar de shad stijgen, en beet er maar eentje aan. Ook nog eens de kleinste van allemaal.. Zouden we die vissen ‘gewoon’ werpend met een shadje wél gevangen hebben? Het is en blijft koffiedik kijken..
CONCLUSIE
Wat de redenen ook mogen zijn, ik zal toch op één of andere manier terug naar de tekentafel moeten om mijn aanpak tijdens gidsdagen te verbeteren. De op andere wateren zo populaire finessevisserijen zij hier minder goed toepasbaar vanwege de vaak harde stroming, dus dat is niet echt een optie. Jammer, want daar heb ik op rustiger water vroeger nog best succes mee gehad. Altijd gaaf als er een dikke baars ineens met je kreetje aan de Carolina rig vandoor gaat! Wellicht moeten we eens wat vaker met de twitchbait gaan experimenteren. Daar zie ik hier in het gebied nog wel potentie in. Hoe dan ook, ik zal de komende weken wat vaker de verleiding moeten gaan weerstaan om in de Raptor achter de grote monsters aan te jagen, en weer de vinger achter de gewone roofvisserij proberen te krijgen. Dat is immers mijn werk..